Qigong Prozdrowotny na Uniwersytecie Trzeciego Wieku

Epidemia koronawirusa ogarnęła cały świat, ale jednocześnie zwróciła naszą uwagę w jeszcze większym niż dotąd stopniu na metody ćwiczeń prozdrowotnych. Już podczas początków epidemii w Wuhan zwrócono uwagę, że uprawianie Taijiquan (Tai Chi Chuan) i Qigongu Baduanjin (Osiem Kawałków Brokatu) może pomóc w podniesieniu odporności organizmu, a ludzie w całym kraju uzyskali nową świadomość wartości Taijiquan i Qigong.

Na początku marca 2021, wraz z ustabilizowaniem się sytuacji w zakresie zapobiegania i kontroli epidemii, zaczęto także organizować różne imprezy sportowe i szkolenia w kontakcie bezpośrednim, a nie tylko online. Wówczas pan Li Wei, dyrektor oddziału Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy ulicy Jianshe w Xianyang w prowincji Shaanxi poprosił mnie o prowadzenie zajęć tradycyjnego stylu Yang Taijiquan (Tai Chi Chuan). Za pierwszym razem zapisało się ponad 40 osób. Wśród nich byli zarówno zupełnie początkujący, jak i osoby które uprawiają tę sztukę już od kilku lat i chciałyby pogłębić jej znajomość.

W trakcie kilku pierwszych lekcji zauważyłem, że ruchy większości początkujących uczestników są stosunkowo sztywne i trudno jest im się zrelaksować i uzyskać koordynację. Ci, którzy już wcześniej ćwiczyli Taijiquan pytali mnie głównie o koordynację ruchów z oddechem oraz o wewnętrzne odczucia. Wszyscy byli zgodni, że tłumaczę i wykonuję ćwiczenia dobrze, ale oni jednak nie są w stanie tego osiągnąć, pytali więc czy znam jakiś sposób, żeby łatwiej było sobie z tym poradzić.

Powiedziałem im, że zgodnie z moim doświadczeniem w nauce i w nauczaniu, dobrze jest rozpocząć od nauki Qigong, zanim przystąpi się do nauki Tai Chi, ponieważ Qigong ma wyjątkowe walory jeśli chodzi o tak zwane „dostrajanie ciała”, a ruchy są proste i łatwe do opanowania. Także osoby, które już ćwiczą Tai Chi od dłuższego czasu, a chciałyby odnaleźć właściwe wewnętrzne odczucia i prawidłowo skoordynować ruch z oddechem mogą połączyć uprawianie tej sztuki oraz Qigongu prozdrowotnego, ponieważ efekty w zakresie „dostrajania oddechu” i „dostrajania umysłu” są w Qigongu Prozdrowotnym bardzo wyraźne. Gdy moi koledzy, krewni i członkowie rodziny chcą rozpocząć naukę, zawsze zaczynam od uczenia ich Qigongu. Gdy opanują kilka form Qigong i wytrwale ćwiczą, efekty prozdrowotne stają się widoczne, a także wyraźna jest poprawa w zakresie gibkości i koordynacji. Gdy uzyskane zostaną te podstawy, wówczas nauka Tai Chi staje się o wiele łatwiejsza.

Niektórzy studenci, gdy to usłyszeli, od razu zapytali czy Uniwersytet nie mógłby utworzyć grupy Qigongu Prozdrowotnego i zadeklarowali chęć zapisania się. Nasza piękna starosta grupy, pani Wang Suqin przekazała sugestie władzom Uniwersytetu i uzyskała poparcie dyrektora Li Wei. Po dyskusjach postanowiono, że zajęcia jednej z popołudniowych grup Tai Chi zostaną tymczasowo zawieszone, a w tym czasie odbywać się będą zajęcia Qigongu Prozdrowotnego. Dyrektor Li zapytał mnie, czy będę mógł prowadzić te zajęcia, czy nie będzie to dla mnie zbyt duży wysiłek prowadzić jedne po drugich zajęcia Tai Chi i Qigong. Powiedziałem, że skoro wszystkim podoba się ten pomysł, kujmy żelazo póki gorące, niech wszyscy potem to czego nauczyli się w Qigong przeniosą potem do dalszej nauki Taijiquan, tak żeby jeden plus jeden dało więcej niż dwa! Dyrektor Li podziękował mi za gotowość do pracy. Zaproponowałem, żeby pierwsze zajęcia były otwarte i bezpłatne dla wszystkich, by wszyscy zainteresowani mogli przyjść i przekazać informację dalej w swoich kręgach przyjaciół.

11 maja po południu, zanim jeszcze moja lekcja Tai Chi dobiegła końca, niektórzy już zebrali się przed salą, gotowi na lekcję Qigongu prozdrowotnego. Po zajęciach wypiłem łyk wody i po pięciu czy sześciu minutach odpoczynku przywitałem się z uczestnikami zajęć Qigong. Powiedziałem im: „Na dzisiejszych zajęciach nie będę was uczył konkretnych ruchów, ale wykorzystam niektóre ruchy Qigongu Prozdrowotnego, byście mogli doświadczyć i zrozumieć charakter Qigongu Prozdrowotnego i efekty jego ćwiczeń”.

W Qigongu Prozdrowotnym wykorzystujemy metody dostrajania ciała, oddechu i umysłu, by poprawić stan zdrowia, przebudzić możliwości organizmu, osiągnąć wysoki poziom harmonii umysłu i ciała. Konkretne cechy i efekty są następujące:

Rozciąganie – na przykład w sekwencjach „podpieranie nieba”, czy „dłonie spotykają się ze stopami” formy Baduanjin (Osiem Kawałków Brokatu), czy w sekwencjach „przeciągający się tygrys” albo „jeleń walczący rogami” formy Wuqinxi (Zabawy Pięciu Zwierząt), „opuszczenie ogona” w Yijinjing (Kanon Przemiany Tkanek Miękkich), „rozciąganie talii” i „wyginanie kręgosłupa” w Dawu (Wielki Taniec). „Rozciągać ciało, by stało się miękkie”. Chociaż w powiedzeniu „ścięgna dłuższe o cal, to życie dłuższe o dziesięć lat” jest trochę przesady, ale ilustruje ono znaczenie rozciągania dla zdrowia,

Dzięki Qigongowi Prozdrowotnemu ludzie czują się bardziej szczęśliwi, zrelaksowani, zrównoważeni, doświadczają harmonii wewnątrz i na zewnątrz. Już gdy przyjmujemy pozycję przygotowawczą do ćwiczeń, na twarzy pojawia się delikatny uśmiech, ciało się odpręża, umysł uspokaja. W Wuqinxi (Zabawy Pięciu Zwierząt), Liuzijue (Formuła Sześciu Znaków), czy w Daoyin z Mawangdui najpierw trzeba odprężyć ciało i umysł poprzez wykorzystanie „dostrajania oddechu”. Sekwencja ptaka w Wuqinxi, „potrząsanie ciała” i „ciało w locie” w Dawu (Wielki Taniec) poprzez wykonywanie ćwiczenia na jednej nodze poprawiają zdolności koordynacyjne.

Wraz z przyspieszonym tempem życia, coraz intensywniejszej rywalizacji, ludzie podlegają coraz silniejszej presji. Wiele chorób wynika z utraty równowagi umysłu i ciała – na przykład depresja, lęk, wrzody dwunastnicy i żołądka, choroby sercowo-naczyniowe, i naczyniowo-mózgowe, złośliwe nowotwory, astma – poza nawykami żywieniowymi, często występuje związek z emocjami. Trudno jest leczyć te choroby przy pomocy samych środków farmakologicznych. Uprawianie Qigongu Prozdrowotnego może być pomocne i przynieść niespodziewanie dobre efekty. Jeśli chodzi o konkretne przykłady, opublikowałem już na ten temat artykuły w magazynie „Qigong Prozdrowotny”. Omawiam tam doświadczenia z mojego nauczania członków rodziny i przyjaciół ćwiczących Tai Chi, którzy poprawili stan swojego zdrowia dzięki ćwiczeniom Qigongu Prozdrowotnego. Wang Suqin i Yu Xiaofang z naszej grupy Tai Chi na Uniwersytecie Trzeciego Wieku po dwóch miesiącach uprawiania Qigongu prozdrowotnego pozbyli się bezzenności i zaparć, a ich skóra stała się gładka i piękna.

Wszystkie ćwiczenia opierają się na prowadzeniu zewnętrznym i wewnętrznym, połączeniu ruchu i bezruchu, dostrojeniu oddechu, by osiągnąć stan zjednoczenia formy, ducha, umysłu, energii. Szczególnie Liuzijue (Formuła Sześciu Dźwięków) wykorzystuje proste ruchy, którym towarzyszy emisja dźwięków dla dostrojenia oddechu, podkreśla się tutaj także odwrotne oddychanie brzuszne. To jest też oddychanie które powinno być osiągnięte na wyższych etapach nauki Tai Chi. Użycie tej formy ćwiczeń w celu pracy z oddechem pozwala szybko osiągnąć efekty, unikając niepożądanych skutków.

Gdy będę mówił o danej formie ćwiczeń, równocześnie będę demonstrował ruchy, a w przypadku niektórych ruchów poproszę, żebyście wykonywali je razem ze mną, tak byście mogli pewnych rzeczy bezpośrednio doświadczyć i je zrozumieć.

Ktoś zapytał, czy metoda, którą tym razem omawiam to Baduanjin (Osiem Kawałków Brokatu). Odpowiedziałem: To Wuqinxi (Zabawy Pięciu Zwierząt) i Liuzijue (Formuła Sześciu Znaków). Te formy ćwiczeń pochodzą od słynnych starożytnych chińskich lekarzy – Hua Tuo i Tao Hongjing. Są niezrównane jeśli chodzi o teorię medyczną i aspekt kultywowania zdrowia.

W ruchach Wuqinxi wyraża się siła tygrysa, wygodne przeciąganie się jelenia, stabilność niedźwiedzia, zwinność małpy, lekkość i wdzięk ptaka. Gdy ćwiczymy doznajemy jakby poczucia powrotu do natury. Po zakończeniu ćwiczeń umysł jest jasny i rześki, czujemy się odprężeni, w jedności z naturą.

Liuzijue opiera się na chińskiej teorii organów zangfu, teorii kanałów i pięciu elementów w kolejności wzajemnego rodzenia się. „Wydychamy brudne i wdychamy świeże”. Nie tylko wzmacnia się organizm, ale i następuje poprawa w przypadku wielu chronicznych schorzeń.

Szybko minęło półtorej godziny. Po zajęciach podszedł do mnie jeden z ćwiczących i powiedział: „Już wcześniej chciałem się od Pana uczyć Qigongu Prozdrowotnego, ale nie miałem możliwości. Teraz nareszcie mogę rozpocząć naukę”. Odpowiedziałem: „Dziękuję, postaram się przekazać całą swą wiedzę”.

Dyrektor Li również podszedł do mnie i powiedział: „Panie Lei, już ponad 20 osób zapisało się na te zajęcia, ale jeszcze kolejni chcą się uczyć, tylko dzisiaj nie mogli przybyć. Możemy zatem oficjalnie wprowadzić zajęcia Qigongu Prozdrowotnego do naszego rozkładu.” Odpowiedziałem: „Dziękuję za wsparcie. To jest bardzo dobre miejsce dla ćwiczeń”.

Po południu 18 maja oficjalnie rozpoczęliśmy zajęcia Qigongu Prozdrowotnego. Zapisały się jeszcze kolejne osoby i łączna liczba ćwiczących przekroczyła 30. Byli wśród nich urzędnicy państwowi, osoby pracujące w różnych przedsiębiorstwach, szefowie firm oraz emeryci. Rozpiętość wiekowa była duża: od trzydziesto-czterdziestolatków do sześćdziesięcio-siedemdziesięciolatków. Były osoby, które musiały poświęcić godzinę lub dwie, żeby dojechać na zajęcia.

Jedną uczestniczek była lekarka która cierpiała na bezsenność, brak apetytu i była bardzo osłabiona. Została przyjęty do szpitala, ale nie dało się zauważyć efektów leczenia. Ktoś podsunął jej pomysł nauki Qigongu Prozdrowotnego. Musiała dojeżdżać ponad godzinę autobusem dalekobieżnym z powiatu Qian, a potem jeszcze autobusem miejskim, żeby dojechać na miejsce zajęć. Na pierwszych zajęciach wprowadziłem sekwencję rozpoczynającą oraz ćwiczenia z dźwiękami xu i he z formy Liuzijue. Po zajęciach podekscytowana podeszła do mnie i powiedziała, że czuła się bardzo zmęczona, gdy przyjechała, ale po zajęciach poczuła się o wiele bardziej pełna energii, odświeżona. Zachęciłem ją do dalszego uczestnictwa mówiąc: „Qigong Prozdrowotny wykazuje wyraźne efekty, jeśli chodzi o poprawę zdrowia i leczenie chorób przewlekłych” Potrzeba tylko wytrwałości, a stan zdrowia szybko się poprawi. Wiele jest przykładów wśród przyjaciół ćwiczących ze mną.” Gdy to usłyszała, uśmiechnęła się radośnie i powiedziała że będzie pilnie ćwiczyć w domu i regularnie przyjeżdżać na zajęcia.

Od dawna nauczałem Qigongu Prozdrowotnego, ale zajęcia odbywały się tylko w parku. Wiele osób poznało ruchy, ale na tym się często kończyło, nie ćwiczyli wytrwale. Tym razem jest znacznie lepiej. Organizatorem jest Uniwersytet Trzeciego Wieku, a ćwiczący naprawdę kochają Qigong Prozdrowotny. Będę starał się uczyć ich rzetelnie. Mam nadzieję, że oni przyprowadzą kolejnych, by więcej ludzi mogło skorzystać i poprawić swoje zdrowie dzięki Qigongowi Prozdrowotnemu.

Autor: Lei Jianfei – Chińskie Stowarzyszenie Qigongu Prozdrowotnego

Przekład z Chińskiego: Andrzej Kalisz – Studio Qigong Online